Excursie naar het buurtschap Sion
16 mei. Het buurtschap Sion, net over de grens van Den
Hoorn in Rijswijk is bekend van een uithof van de Abdij van
Egmond in de Late Middeleeuwen en het klooster van Sion. In de
zeventiende en achttiende eeuw lag hier de buitenplaats van de
familie Van Hogendorp. Daarna werd het gebied ingericht als
tuinbouwgebied. Binnenkort zal dit stukje Rijswijk drastisch
veranderen ten behoeve van woningbouw en bedrijventerrein.
Tijdens de excursie van de Historische vereniging
Oud-Schipluiden leidden historicus en voorzitter Jacques Moerman
en de archeoloog van Rijswijk, Hans Koot, de aanwezigen rond om
de voormalige buitenplaats.
Het Klooster van Sion
Uit de tijd van het klooster van Sion is bovengronds niets
meer zichtbaar. Tijdens opgravingen in 1979/1980 in klein een
deel van het gebied zijn wel funderingen van het klooster
teruggevonden. Het betreft hier waarschijnlijk de sacristie. Ook
werden muren van de buitenplaats zichtbaar. Wanneer het
tuinbouwgebied plaats gaat maken voor haar nieuwe bestemming zal
archeologisch onderzoek meer inzicht gaan geven over de totale
omvang van het klooster.
|
Buitenplaats Sion
Over de buitenplaats van de familie Van Hogendorp is meer
bekend. Naast een reeks prachtige gravures,
die een goed beeld geven van het complex, is veel informatie
terug te vinden in archieven. Op diverse kaarten, zoals die van
Kruikius uit 1712, de kadasterkaart uit 1812, is ook veel af te
lezen. De twee grote vijvers of singels aan weerszijde van de
buitenplaats zijn nog aanwezig, evenals een aantal sloten en het
boogbruggetje dat de vijvers verbindt met de kastanjewetering.
Ook herinneren enkele objecten nog uit de tijd van de
buitenplaats. De excursie leidde rond de voormalige buitenplaats
met als eerste stop het vroegere koetshuis van de buitenplaats
dat schuin tegenover de brug over de Noordhoornsewatering ligt.
Ofschoon er veel aan het pand is verbouwd is, toont het
metselwerk duidelijk waar de grote deuren hingen. De ijzeren
pinnen van de scharnieren zijn nog aanwezig.
|
De oude ingang van het koetshuis
|
| De wandeling gaat verder in de richting van de
Kastanjewetering en linksaf naar het oude boogbruggetje.
Dagelijks komt hier veel (vracht)verkeer overheen. De wandeling
loopt verder langs een aantal karakteristieke tuinderswoningen
uit het begin van de 20ste eeuw. Bij de brug over de
Spieringswetering staat nog de woning waar de timmerman van de
buitenplaats woonde. Ervoor ligt de brug over de
Spieringswetering met twee zuilen met het jaartal Anno 1680.
Dergelijke zuilen stonden vroeger ook aan de
Noordhoornsewatering. In de Tweede Wereldoorlog zijn de brug
over de Spieringswetering en de zuilen verwijderd. De brug is na
de oorlog snel herbouwd; de zuilen met bovenstuk zijn pas in
1976 teruggeplaatst. |
|
Het huis van de timmerman
|
De oude toegangspoort tot de buitenplaats
|
|
De Spieringswetering en de water in/uitlaat.
|
De wandeling gaat nu linksaf langs de
Spieringswetering. Halverwege het toenmalige landgoed wordt even
gestopt: aan de overkant van het water is een gemetselde
constructie blootgelegd. De heer van der Meer nodigt iedereen
uit om deze van dichtbij te bekijken. Het nog vrijwel gave
metselwerk blijkt de waterinlaat te zijn voor de grote ronde
vijver op het achterterrein van de buitenplaats. Een deel van de
eikenhouten schotten waarmee de water in- of afvoervoer kon
worden geregeld was ook nog aanwezig. Door ophoging van de kade
was het object jaren aan het oog onttrokken.De Kitswoning
Een klein stukje verder langs de Spieringswetering, nog
voorbij de Middendorpweg, loopt een enigszins verhard graspad
tussen de kassen richting de Kitswoning. Deze boerderij heeft de
hele periode van klooster, buitenplaats en tuinbouwgebied
|
De oude water in/uitlaat van de buitenplaats
|
meegemaakt. Kloosterbroeders woonden er toen
het klooster Sion (‘Sancta Maria in Monte Sion’) werd
gebouwd. De Kitswoning, voor 1572 Nuwe hove geheten, was in
bezit van Claes Willemsz, brouwer in den Kidt te Delft. Kits is
een familienaam in het kohier van de 10e penning, Rijswijk ZH
1561.
|
Ook woonde hier een Katholieke
boerenfamilie. Tijdens de Reformatie in de 17e eeuw was er een
schuilkerk. De boerderij is verbrand in ca. 1900 en weer
opgebouwd met de oude stenen (hier en daar nog goed te zien),
Wel werd er een nieuwe voorgevel geplaatst. De huidige eigenaar
heeft de stal grondig gerenoveerd, waarbij de drie buitenmuren
zijn gerestaureerd en verder alles vernieuwd is. Nu is er in de
stal de onderneming De
Deel gevestigd.
|
De vernieuwde stal van de Kitswoning
|
De toekomst
Het gehele tuinbouwgebied wordt de komende jaren
herontwikkeld voor woningbouw en bedrijventerrein. Een
projectkantoor is inmiddels aan de Van Rijnweg verrezen (nabij
de Kitswoning). Vanwege de archeologische waarden is het terrein
binnen de brede singels op de Archeologische Monumentenkaart en
CHS van Zuid-Holland geplaatst.
Een korte wandeling leidde het gezelschap weer terug naar het
startpunt, het tuindersbedrijf van Van Vliet, waar iedereen
onder het genot van een drankje met hapje nog even kon napraten.
Zie ook:
|
|
Buitenplaats Sion op de kaart van Kruikius 1712; rechts boven de Kitswoning.
|
|
