MIDDEN - DELFLAND

(Kinder)Monumentendag in Midden-Delfland

11 september. Het thema van de Nationale Open Monumentendagen 2009, "Op de Kaart", is een bijzonder dankbaar en beeldend thema om de geschiedenis van de landkaart te onderwijzen. De gemeente Midden-Delfland pakte dit jaar groot uit met op vrijdag een les in kaarten maken in de open lucht door Kruikius zelf. Ook het programma van het Open Monumenten weekend, zaterdag en zondag 12 & 13 september, is omvangrijker dan ooit. Een 360 graden panorama van het evenement.

Eerder in de week was het thema "Op de kaart" middels een lesbrief, film en presentatie in de groepen 7 van de basisscholen van Midden-Delfland behandeld. Centraal stond daarin stonden de vroeger gebruikte methodes van het landmeten en kaarten maken, zoals Jan Jansz. Potter en de gebroeders Nicolaes en Jacob Kruikius dat deden in de zestiende resp. zeventiende eeuw in het huidige Midden-Delfland gebied.

Potter maakte vooral kaarten voor landeigenaren als het Meisjeshuis uit Delft en de Duitse Orde. De broers Kruikius zijn bekend geworden door hun uiterst gedetailleerde kaart van het hele Delflandgebied in 1712, in opdracht van het Hoogheemraadschap van Delfland.

Tegenwoordig wordt gebruikt gemaakt van GPS, maar vroeger ging dat heel anders: met een meetketting werden afstanden gemeten. De eenheid was Delflandse roede (ca. 3,76 meter). Honderd vierkante roeden geeft een hond en 6 hond is een morgen (komt overeen met 0,85 hectare). In de lesbrief werd ook een aantal van de gebruikte meetinstrumenten beschreven. Om hoeken te meten werd een winkelkruis gebruikt. De landmeter had ook altijd een passer en rechthoek bij zich.

Kinder Open Monumentendag Midden-Delfland 11 september 2009

Leren van Kruikius in Maasland

Op het grasveld naast de Oude Kerk in Maasland stond een veelheid aan oude en nieuwere landmeetapparaten opgesteld. Een herboren Kruikius verwelkomde de groepen 7 leerlingen van alle scholen in Midden-Delfland. Ook uit Maassluis en Rijswijk (Hoekpolder) kwam er een klas de les meemaken. Een aantal notabelen uit vroeger tijden, waaronder de dijkgraaf van weleer, bezocht de openluchtles. Kruikius begon met een experiment waarbij hulpjes uit het publiek de afstand tussen twee piketpalen gingen opmeten in 'voeten' (voetje-voor-voetje). Dat deze methode niet zo nauwkeurig is bleek wel toen kinderen de afstand met een modern meetlint gingen nameten. Kruikius demonstreerde ook een 

Kinder Open Monumentendag Midden-Delfland 11 september 2009

aantal andere meetinstrumenten en kijkers om afstanden en hoogten te meten. Alle gevonden gegevens werden opgetekend op de kaart. De dijkgraaf mocht tenslotte het resultaat in ontvangst nemen.

Eerder deze week hadden de verschillende klassen als groepsproject een kaart van hun eigen woonomgeving gemaakt, ingetekend en aangepast naar eigen inzicht en wensen. Deze kaarten waren tentoongesteld in de Oude kerk; uiteraard waren zij te bekijken (en ook tijdens het Open Monumentenweekend). 

Kinder Open Monumentendag Midden-Delfland 11 september 2009

Kinder Open Monumentendag Midden-Delfland 11 september 2009

Kinder Open Monumentendag Midden-Delfland 11 september 2009

Kinder Open Monumentendag Midden-Delfland 11 september 2009