Historie en landschap van de Harnaschpolder, Woudse Polder
en de Groeneveldse Polder
Op woensdag 19 augustus zal het onderzoeksrapport Historie
en landschap van de Harnaschpolder, Woudse Polder en de
Groeneveldse Polder officieel worden overhandigd aan de
Dijkgraaf van het Hoogheemraadschap van Delfland mr. M.A.P. van
Haersma Buma. Het boekje bevat een update van de ontstaans- en
bewoningsgeschiedenis van deze polders, die tot de
cultuurhistorisch meest interessante van het hele gebied genoemd
kunnen worden en die de basis vormden voor de aanwijzing tot
Belvédèregebied in 1999 van Midden-Delfland.
De stichting Midden-Delfland is Mensenwerk heeft bij de
totstandkoming van de Gebiedvisie Midden-Delfland 2025 beloofd
alle polders van Midden-Delfland cultuurhistorisch in kaart te
brengen. Eerder verscheen al een onderzoek en rapport in deze
serie over de Klaas Engelbrechtspolder. Deze actualisering van
de cultuurhistorische informatie sluit aan bij het recent
ontwikkelde landschapsontwikkelingsperspectief
(LOP). Het gehele project wordt ondersteund door de gemeente
Midden-Delfland, het stadsgewest Haaglanden, de provincie
Zuid-Holland en de Europese Unie. |
Gezien de grote rol die het Hoogheem-
raadschap van Delfland nu speelt in de Woudsepolder met
betrekking tot de calamitei- tenberging en de verkavelings-
werken zal Midden-Delfland is Mensenwerk dit deel van het
onderzoek aanbieden aan dijkgraaf Van Haersma Buma. |

Uitzicht op 't Woudt over de nieuwe
calamiteitenberging
|
De officiële handeling vindt plaats op woensdag
19 augustus om 17.00 uur in koffiehuis De Hooiberg in het
kerkdorp 't Woudt, het meest karakteristieke deel van het
onderzoeksgebied. |
Toelichting
Het onderzoeksgebied Harnaschpolder, Woudse Polder (inclusief
Woudse Droogmakerij) en Groeneveldse Polder wordt in het noorden
begrensd door de Zweth, in het oosten door de Lookwatering en de
Noordhoornsewatering, in het zuiden door de Woudseweg, met een
stukje van de omgeving Oostbuurtseweg en in het westen door de
het tuinbouwgebied oostelijk van de Noordlierweg.
De bijzondere verkavelingsstructuur, de terpen en als parel
het middeleeuwse kerkdorp 't Woudt zijn de meest opvallende
kenmerken in deze polders. De Harnaschpolder verandert nu in
hoog tempo van gebruik en structuur, reden om wat er nog aan
waardevols is goed te documenteren. De Woudse Polder en het
opengebleven deel van de Groeneveldse Polder zijn nog vrijwel in
hun oorspronkelijke staat en kennen weinig bebouwing die daaraan
afbreuk doet. De Woudse Droogmakerij bevat een hoogwaardig
tuinbouwgebied. In deze polders staat een groot aantal
monumentwaardige gebouwen (meestal boerderijen, maar ook de
Groeneveldse molen en het gemaal van de Harnaschpolder en
natuurlijk het ensemble van het beschermde dorpsgebied van 't
Woudt) en bevinden zich verschillende archeologische sites.
Het boekje bevat een beschrijving van de geologische,
waterstaatkundige en bestuurlijke situatie, van de
bewoningsgeschiedenis, de monumentale waarden van boerderijen en
andere gebouwen en de afwijkende bebouwing, en sluit af met een
overzicht van de topclusters. Het boekje bevat veel foto´s en
acht kaartjes die de beschrijvingen duidelijk samenvatten.
Met dit boekje is het tweede deel verschenen van een serie
die voor alle polders van heel Midden-Delfland in voorbereiding
is. De eerste betrof de Klaas
Engelbrechtspolder. In de loop van
het komende jaar zullen opnieuw enkele polders volgen. In
samenwerking met de stichting Groen Goud is meerjarige
ondersteuning verkregen van de gemeente Midden-Delfland, de
provincie Zuid-Holland en de Europese Unie.
Voor meer informatie: Stichting Midden-Delfland is
Mensenwerk,
Adres vanaf 1 september: Burgemeester Musquetiersingel 40, 2636
GG Schipluiden.
Website: www.mdmw.nl.
Bron: Persbericht 12 augustus 2009 stichting
Midden-Delfland is Mensenwerk.
|
|
|
Topclusters van de Harnaschpolder, de Woudsepolder en de
Groeneveldse Polder
In het rapport worden de volgende topclusters aangegeven (zie
kaart):
- Kerkdorp ’t Woudt. Hoge ensemblewaarde; veel objecten
met grote bouwhistorische waarde en geschiedenis, zoals
kerk, voormalige school en pastorie, diverse boerderijen;
oude bebouwing ligt op rivierloop van de Gantel in open
landschap.
- Blokverkaveling Woudse Polder. Nog waarneembaar op een
aantal plaatsen en gebaseerd op oude slootpatronen.
- Terpen en middeleeuwse nederzettingen. Een strook ten
zuiden van de zuidelijke dijk van de calamiteitenberging,
enkele incidentele terpen in het oosten en zuiden van de
Woudse Polder met de bijbehorende verkaveling.
- Boerderijen in zuidelijk deel van Woudse Polder. Veelal
ontsloten door een laan naar de Woudseweg en voorheen ook
door een kerkenpad; ligging bepaald door rivierloop van de
Gantel.
- Boerderijplaats Groeneveld. Voormalige kasteelwerf
Groeneveld met oude toegangslaan naar oorspronkelijke
Zwethweg, halverwege een afgegraven terp met terpsloot, een
kulk van de kasteelwerf naar de Monsterwatering, een
bouwvallige schuur die als rechthuis van Groeneveld dienst
heeft gedaan.
- Zwethzone oost. Met voormalige buitenplaats Hofzicht, de
Zeven Gaten en boerderij Zwethburch in de Groeneveldse
Polder.
- Lierhand. Oude dwarsbedijking, die de Noordlierdijk met de
Oostbuurt (Zuidlierdijk) verbindt, met een drietal oude
boerderijen en nog een stuk oude Woudseweg.
- Oostbuurt (behorend bij Groeneveldse Polder). Twee
karakteristieke boerderijen nabij de Zijde, lengtebedijking
van de Lee, nabij deze plaats stond de galg van De Lier
(Galghoek).
- Hoek de Dulder-Noordhoornsewatering. Bonte Huis
(voormalige herberg met authentiek koetshuis), ten westen
daarvan gereconstrueerd duintje met woning uit de
Midden-Steentijd, uit karterend booronderzoek is nabij deze
plaats de aanwezigheid van een grafveld uit dezelfde periode
aangetroffen.
- Hoek Harnaschwatering-Woudseweg. Boerderij Woudseweg 134;
aan andere zijde een voormalig boerenerf met nog enige oude
opstallen en aangrenzend een karakteristieke tuinderswoning.
- Zwethkade Zuid. Beleving van de Woudse Droogmakerij, de
Zweth, vlietlandjes.
Incidentele objecten met hoge waarde:
- Groeneveldse molen. Een van de weinig overgebleven
windwatermolens in Delfland, historische molen, met
reconstructie van oorspronkelijke inrichting.
- Gemaal Eensgezindheid in de Harnaschpolder. Karakteristiek
gebouwtje dat met de aangrenzende machinistenwoning één
geheel vormt.
- Woudselaan in de Harnaschpolder. Een smalle weg uit de
ontginningsperiode.
- Oude Woudseweg (ten westen van viaduct). Oude kromme
inlaagdijk.
- Oude Woudseweg in Groeneveldse Polder.
- Tuinderswoningen langs het Look. Karakteristieke bouw,
enkele malen gecombineerd met boogbruggetje en vaarsloot ten
behoeve van de tuinbouw. Het Look zelf is een fraaie,
kronkelende waterloop.
- Sloot aan de voet van de kade om de Woudse droogmakerij.
Het slingerende verloop is een restant van het veenriviertje
“de Meer”.
- Nederzettingsporen met bijbehorende verkaveling uit de
Romeinse tijd.
N.B. De volgorde is geen rangorde. |

Historie en landschap - Waardevolle ensembles en structuren
- © Stichting Midden-Delfland is Mensenwerk
|
|